Chuối sấy dẻo Yên Châu

Huyện Yên Châu hiện có hơn 400 ha chuối tập trung ở các xã: Chiềng Đông, Chiềng Hặc, Sặp Vạt, Tú Nang... Với nguồn nguyên liệu dồi dào, người dân ở Yên Châu đã nghĩ ra cách chế biến chuối sấy thủ công để làm quà biếu, tặng người thân. Dần dần, món ăn thơm ngon này, được thị trường đón nhận. 

Sản phẩm chuối sấy dẻo Yên Châu.

Là người có kinh nghiệm lâu năm trong việc tạo ra các sản phẩm chuối sấy dẻo, chị Trần Thị Lan, Tiểu khu I, thị trấn Yên Châu, cho biết: Muốn chế biến thành phẩm chuối sấy dẻo phải qua rất nhiều công đoạn. Đầu tiên phải lựa chọn những quả chuối chín đem bóc vỏ rồi thái lát, mỗi lát dày khoảng 2 cm. Sau đó ép dẹp rồi mang phơi 4 đến 5 nắng rồi mới đem vào nướng trên bếp than. Có khi gặp trời mưa, phải hong lửa cả tuần những bánh chuối ép mới khô được. Nghề này tuy không cực nhọc nhưng đòi hỏi nhiều thời gian. Giá thành sản phẩm chuối sấy khá “bình dân” lại thuộc hàng “cây nhà lá vườn” nên làm ra đến đâu bán hết đến đó. 

Công nhân Công ty cổ phần Rượu Việt – Pháp đang đói gói sản phẩm chuối sấy dẻo để xuất đi các điểm bán.

Nhanh tay đóng gói mẻ chuối vừa sấy khô, chị Lan cho biết thêm: Để tạo ra được những miếng chuối sấy dẻo, người làm phải lựa chọn thật kỹ những quả chuối chín, đạt yêu cầu chín bùi. Bởi nếu chọn quả chuối vừa chín tới mà còn gân xanh sẽ có vị chát; nếu chọn quả chuối chín ép sẽ không thơm, ngọt… Vì vậy, từng buồng chuối mua về đều được tôi chọn lựa, phân loại cẩn thận. Mỗi đợt ép chuối, lại chịu khó lựa từng quả chuối chín đều để đảm bảo chất lượng cho thành phẩm.

Hiện nay, nhằm đáp ứng yêu cầu của khách hàng, nhiều cơ sở sản xuất chuối sấy dẻo đã đầu tư máy móc để tạo ra các sản phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Điểm hình như Công ty cổ phần Rượu Việt – Pháp, ở tiểu khu 1, thị trấn Yên Châu. Chuối. Năm 2016, Công ty đầu tư gần 400 triệu đồng mua 3 lò sấy chuối bằng điện thay thế lò sấy bằng hơi trước đây, nhờ đó đã rút ngắn thời gian mỗi mẻ sấy từ 20 giờ xuống còn 15 giờ. Trung bình một ngày chế biến 1,5 tấn chuối tươi, tương đương với 3 tạ chuối sấy dẻo. Sản phẩm chuối sấy dẻo của Công ty được đóng bao bì, đảm bảo chất lượng, xuất bán ra thị trường trong và ngoài tỉnh mang thương hiệu “Chuối sấy dẻo Yên Châu”, trọng lượng 250g/gói, bán với giá 19.000 đồng/gói. Bình quân một năm, Công ty xuất ra thị trường trên 100 tấn chuối sấy dẻo.

Thực hiện việc sấy chuối bằng lò sấy tự động đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Theo anh Lê Văn Viện, Giám đốc Công ty cho biết: Chuối tươi được Công ty thu mua theo buồng, rồi để chín tự nhiên trong nhà kho. Để có được vị chuối sấy thơm ngon, phải chọn quả chuối đủ già, quả to, tròn cạnh, rụng hết râu. Sau khi chuối chín, công nhân sẽ sơ chế bằng cách lột vỏ, cắt bỏ đầu ruồi trước khi sấy. Chuối được xếp vào khay (khoảng 4 kg/khay), rồi đem sấy hơi hoặc sấy điện ngay sau khi sơ chế. Khi chuối sấy lên mật, dẻo dính, thơm và ngọt, sẽ được đưa ra để nguội rồi đóng gói, hú chân không để tăng thời gian bảo quản lên 6 tháng. Sản phẩm chuối sấy dẻo bán chạy nhất trong năm là vào thời điểm hè và Tết Nguyên đán. Sản phẩm "hút khách" vào những thời điểm này là do sinh viên mua làm quà, còn người dân mua làm quà biếu Tết cho người thân, bạn bè phương xa...

Công nhân Công ty cổ phần Rượu Việt – Pháp đang thực hiện việc hút chân không trong đóng gói sản phẩm chuối sấy dẻo.

Nhằm thu hút thị trường, nhiều cơ sở sản xuất chuối sấy dẻo còn chế biến nhiều loại chuối sấy khá độc đáo, lạ miệng. Từ đặc sản duy nhất ban đầu là chuối sấy nguyên chất, đến nay, huyện Yên Châu còn có thêm chuối sấy khô giòn tẩm đường, chuối xắt sấy tẩm mật ong, chuối sấy tẩm mật ong và gừng… Sản phẩm chuối sấy hiện nay bán trên thị trường có nhiều mức giá khác nhau, tùy vào trọng lượng nhưng nhìn chung giá thành khá “mềm”: loại 250g có giá 19.000 đồng, loại 350g có giá 25.000 đồng, loại 500g có giá 40.000 đồng…

Sản phẩm được đóng gói cẩn thận.

Chị Lê Thị Minh, du khách đến từ Hà Tây, chia sẻ: Quả thật, không có gì thích thú bằng khi du lịch đến vùng đất nào đó có thể tìm thấy một thứ đặc sản vừa ngon, vừa hợp với túi tiền lại dễ dàng vận chuyển. Đến với Yên Châu, du khách dễ dàng chọn mua chuối sấy ở các cửa hàng lưu niệm, tạp hóa để mang về làm quà biếu cho người thân, bạn bè.

Trong năm 2019, huyện Yên Châu mở rộng thêm 400 ha trồng chuối, nâng tổng số diện tích chuối của toàn huyện lên 1.000 ha. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, chuyển giao kỹ thuật hướng dẫn người dân trồng chuối theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao chất lượng, sảng lượng quả; tiếp tục hoàn thiện các thủ tục để đề nghị cấp nhãn hiệu chứng nhận sản phẩm chuối quả của Yên Châu; xây dựng cơ sở chế biến sản phẩm quả, trong đó có quả chuối.